İnşaat davaları içinde eksik iş ve ayıplı işe ilişkin talepler önemli bir kısmı oluşturmaktadır. Bu nedenle bu kavramlar hakkında genel bilgi vermek amacıyla bu kısa notu yararlanmanıza sunarım.
Eksik iş, en basit tanımıyla yüklenicinin sözleşmeyle yapımını üstlendiği halde hiç yapmadığı iştir. Eksik iş, burada ayıplı işten ayrılmaktadır. Ayıplı yapılan iş ise, sözleşme ve yasa hükümlerine göre normal olarak bulunması gereken niteliklerin bulunmadığı ya da bulunmaması gereken bozuklukların olduğu iştir. Somut olarak örnek vermemiz gerekirse iş sahibine kalacak bölümlerin kararlaştırılandan daha küçük yapılması halinde ” eksik iş” durumu olduğu kabul edilir. Sözleşmede kararlaştırılandan başka bir marka ankastre mutfak setinin de iş sahibine teslimi halinde “eksik iş” durumu vardır. Ancak yapının çatısından su sızması bir ayıplı ifadır.
Eksik iş , ayıplı iş aynı kavramlar değildir. Aradaki farkları şöyle sınıflandırmak gerekirse;
- Gözden Geçirme ve Bildirim Yükümlülüğü Bakımından
T.B.K ‘nın 474.maddesi uyarınca , işsahibi eserin tesliminden sonra , işlerin olağana akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa bunu ıugun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır. Bu iş sahibi açısından bir yükümlülük olup, aksi halde ayıba ilişkin talepte bulunulamaz. Eksik işte böyle bir zorunluluk yoktur. İş sahibi zamanaşımı süresinde eksik işten doğan haklarını yükleniciden talep edebilir.
- Ön Koşul Bakımından
İş sahibi ayıplı inşaatı teslim alırken ön koşul öne sürmez ise; başka bir anlatımla inşaatı olduğu gibi kabul ederse ayıba ilişkin taleplerini kullanamaz. Oysa eksik iş halinde işsahibinin inşaatı teslim alırken herhangi bir ön koşul öne sürmesine gerek yoktur. Çünkü sözleşmede kararlaştırılan iş hiç yapılmamıştır. Bu nedenle niteliğinin sözleşmeye uygun olup olmadığının da herhangi bir önemi yoktur.
- Uygulanacak Yasa Maddeleri Açısından
İnşaattaki eksiklik genel anlamıyla sözleşmeyle yüklenilen bir borcun hiç ifa edilmemesi olduğundan T.B.K madde 112 uygulanacaktır. İnşaatta ayıpların varlığında ise T.B.K 474-478 uygulanır.
Önemle belirtmek gerekir ki; eksik ve ayıpların giderilmesi, ancak yasal ya da yasal hale getirilmiş yapılar için talep edilebilir. Başka bir anlatımla, tamamen kaçak olan yapıların eksik ve kusurlarının; kısmi kaçak yapılarda ise “kaçak” olan kısım ya da bölümlerinin eksik ve ayıplarının giderilmesi istenemez.
Eksik iş ve ayıplı işe ilişkin talepte bulunmak için sözleşmenin yürürlükte olması diğer söylemle bozulmamış olması gerekir.
KAYNAKÇA; – İlker Hasan Duman, İnşaat Hukuku 9.Baskı, 748.vd
– Yarg 15.Hd , 2018/1333 E., 2018/1961 K., 15.05.2018 Tarihli İlamı
